Việt vị là trường hợp đặc biệt và thú vị nhất trong thi đấu bóng đá 11 người mà các môn thể thao thi đấu khác không hề có. Việc phát minh ra quy tắc việt vị đã thay đổi bóng đá mãi mãi. Cho đến thời điểm ngày 12/2024, luật việt vị trong bóng đá vẫn tiếp tục được phát triển và hoàn thiện không ngừng.
Tìm hiểu luật việt vị trong bóng đá
Luật việt vị có từ bao giờ?
Vào cuối thế kỷ 18, luật việt vị được tạo ra lúc những trường ở Anh bắt đầu chơi bóng đá. Mặc dù vậy, ở giai đoạn này, quy định về việt vị sân 11 người tương đối cơ bản. Tính đến thời điểm này, FIFA đã thay đổi luật việt vị trong bóng đá nhiều lần như sau:
- Năm 1848: Luật việt vị xuất hiện 1 cách hoàn chỉnh với bộ quy tắc Cambridge. Cầu thủ đi vào khu vực việt vị khi nhận bóng tại nơi đứng dưới hàng phòng vệ đối phương. Nhưng bộ luật lại đề ra phải có ít nhất 4 người đối phương đứng sau.
- Năm 1866: Bộ luật mới cũng vận dụng quy tắc Cambridge. Số người được giảm xuống còn 3 cầu thủ.
- Năm 1925: Bộ luật đổi thành ít hơn hai người và được áp dụng cho đến ngày nay.
- Năm 2005: FIFA tiếp tục thay đổi quy định việt vị. Cầu thủ đang việt vị nhưng được phép chạm bóng từ đường chuyền về hoặc cản phá chủ ý của đối thủ. Lúc đấy trọng tài sẽ không thổi phạt.
- Năm 2013: Quy định việt vị mới nhất được FIFA thay đổi 1 lần nữa. Cầu thủ vẫn được phép chạm bóng lúc đối phương chuyền về. Mặc dù vậy, việc cản phá của đối thủ thì cầu thủ không được chạm bóng. Ngoài ra, cầu thủ đang trong khu vực việt vị nhưng lại có ý đồ cản trở hậu vệ đội bạn sẽ bị thổi phạt.
Trong một trường hợp cụ thể, không dễ xác định được 1 cầu thủ đã đi vào khu vực việt vị hay chưa, nó phụ thuộc rất nhiều các yếu tố. Những tranh cãi xung quanh vấn đề việt vị vẫn xảy ra thường xuyên. Do đó, luật việt vị cũng được cập nhật thường xuyên để hạn chế những bàn thắng oan và các tranh cãi không đáng có.
Trong quy định thi đấu bóng đá chuyên nghiệp, luật việt vị được quy định cực kỳ cụ thể và đầy đủ ở mức độ cao, nhiều tình huống đã được đưa vào tiền lệ để đối chiếu lúc cầu thủ việt vị hay chưa. Bộ luật quy định bóng đá của IFAB được FIFA áp dụng dưới đây. Mời bạn cùng đón đọc để nắm được rõ hơn về điều luật này.
Khám phá quy định về vị trí việt vị trong thi đấu
Khám phá quy định về vị trí việt vị trong thi đấu
Cầu thủ ở vị trí việt vị nếu đồng thời dính vào cả 3 trạng thái sau:
- Cầu thủ đó đứng tại phần sân của đối phương
- Xuất hiện ít nhất hai cầu thủ của đối phương đứng giữa anh ta và đường biên ngang cuối sân đối phương so với bóng
- Anh ta phải đứng đối diện với trái bóng (theo hướng tấn công).
Trong 3 điều kiện đầu, thủ môn đều được tính là 1 cầu thủ của đối phương, dù thủ môn thường là nơi thấp nhất trong đội hình nhưng tại 1 thời điểm bất kì thì không chỉ thủ môn là 1 trong 2 cầu thủ đối phương cuối cùng.
Cầu thủ không nằm trong tình huống việt vị như:
- Vẫn đang ở phần sân nhà
- Đứng ngang hàng so với cầu thủ đội đối phương cuối cùng thứ 2
- Đứng ngang hàng so với hai cầu thủ đội đối phương cuối cùng.
Bộ phận cơ thể quyết định nơi tính việt vị của cầu thủ là điểm gần khung thành đối phương nhất trừ cánh tay, có thể là gót chân, vai, ngực hoặc đầu của cầu thủ.
Khi nào cầu thủ vi phạm luật việt vị sân 11?
Theo luật trọng tài bóng đá, cầu thủ ở trong khu vực việt vị, nhưng không tham gia tình huống bóng theo phân tích của trọng tài thì không bị thổi phạt việt vị. Cầu thủ đứng ở vị trí việt vị chỉ bị xử phạt trong trường hợp tại thời điểm đồng đội chuyền bóng hoặc chạm bóng, cầu thủ đấy tham dự vào đường bóng đó trong những trường hợp như:
- Can thiệp trực tiếp vào trận đấu
- Cản trở đối phương cướp bóng
- Nhận lợi thế từ vị trí việt vị.
Các trường hợp đặc biệt trong luật bắt việt vị trong bóng đá
- Cầu thủ ở khu vực việt vị nhưng không bị phạt nếu như nhận bóng trực tiếp từ các tình huống: Phát bóng lên, ném biên hay trường hợp đá phạt góc
- Cầu thủ tại nơi việt vị, nhận bóng từ cầu thủ đối phương thì không bị trọng tài tính việt vị
- Cầu thủ bị tính việt vị tại thời điểm bóng rời chân cầu thủ đồng đội, dù cho đồng đội sút bóng hay chuyền bóng, kể cả lúc có vô tình chạm vào đối phương hay không.
Cách trọng tài bắt lỗi việt vị và xử phạt
Cách trọng tài bắt lỗi việt vị và xử phạt
Khi cầu thủ rơi vào khu vực việt vị, trọng tài biên sẽ giơ cờ báo việt vị cho trọng chính. Ký hiệu tay của trọng tài biên là giơ cờ trước mặt, cờ và cánh tay của trọng tài biên tạo 1 đường thẳng chỉ rõ nơi đứng của cầu thủ ở vị trí việt vị. Trọng tài chính phải thổi còi để báo cho toàn thể cầu thủ biết trường hợp đó là việt vị hay không. Trong trường hợp, trọng tài biên căng cờ nhưng trọng tài chính không thổi còi thì trận đấu vẫn tiếp tục diễn ra.
Lúc cầu thủ vi phạm việt vị, trọng tài cho đội đối phương nhận Quả đá phạt gián tiếp ở vị trí xảy ra vi phạm.
Công nghệ VAR trong quyết định tình huống việt vị
Bóng đá ngày càng phát triển và tiến bộ, sẽ có các tình huống diễn ra quá nhanh và bất ngờ nên trọng tài biên khó có khả năng theo kịp hoặc đưa ra những quyết định đúng. Để khắc phục điều này, công nghệ VAR hiện đại đã được áp dụng, công nghệ này không chỉ hỗ trợ cho những trọng tài trong các trường hợp việt vị mà còn hỗ trợ các tình huống gây tranh cãi khác. Giúp những người cầm cân nảy mực của trận bóng cho ra các quyết định chính xác và công tâm nhất.
Lời kết
Trên đây là tất cả những thông tin mới nhất được admin cập nhật vào 12/2024 về luật việt vị trong bóng đá 11 người cơ bản nhất dành cho người mới bắt đầu của Lutonfc. Hy vọng bạn sẽ hiểu được rõ hơn về luật việt vị trong bóng đá.
